D vitamini, B12, C vitamini gibi hayati bileşenlerin eksikliği, bağışıklıktan kemik sağlığına kadar geniş bir yelpazede tehlike oluşturdu.
İşte vitamin eksikliğinin açtığı kapılar ve uzmanların çarpıcı uyarıları…
VİTAMİN EKSİKLİĞİ VE HASTALIKLAR ARASINDAKİ BAĞLANTI
Vitaminler, vücudun işleyişini sürdürebilmesi için vazgeçilmez.
ABD’deki Mayo Clinic’ten beslenme uzmanı Dr. Donald Hensrud, “Vitamin eksikliği, hücre yenilenmesinden enerji üretimine kadar pek çok süreci aksatır. Bu da hastalıkların kapısını aralar” dedi.
The Journal of Nutrition’da 2025’te yayımlanan bir çalışma, dünya genelinde yetişkinlerin %40’ının en az bir vitamin eksikliği yaşadığını ve bu durumun sağlık risklerini artırdığını gösterdi.
Peki, hangi vitamin eksikliği hangi hastalıkları tetikliyor? İşte tüm detaylar…
D VİTAMİNİ: KEMİKLERİN VE BAĞIŞIKLIĞIN DÜŞMANI
D vitamini eksikliği, modern çağın en yaygın sorunlarından biri.
Harvard Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Bess Dawson-Hughes, “D vitamini eksikliği, kalsiyum emilimini bozarak kemik erimesine yol açar ve bağışıklık sistemini zayıflatır” açıklamasında bulundu.
The Lancet’ta 2025’te yayımlanan bir araştırma, D vitamini seviyesi düşük olan bireylerde osteoporoz riskinin %30, enfeksiyonlara yakalanma oranının ise %25 arttığını ortaya koydu. Ayrıca, bu eksiklik depresyon ve kalp hastalığıyla da ilişkilendiriliyor.
B12 VİTAMİNİ: SİNİR SİSTEMİ VE KANSIZLIK ALARMI
B12 eksikliği, özellikle vejetaryenler ve yaşlılarda sık görülüyor. İngiltere’den beslenme uzmanı Dr. Rhonda Patrick, “B12, sinir sistemi sağlığı ve kırmızı kan hücresi üretimi için kritik. Eksikliği anemiye ve nörolojik hasara neden olabilir” dedi.
American Journal of Clinical Nutrition’ın 2024 analizine göre, B12 eksikliği olan bireylerin %20’sinde ciddi yorgunluk ve hafıza sorunları tespit edildi. Uzun vadede ise bu eksiklik, geri dönüşü olmayan sinir hasarına yol açabiliyor.
C VİTAMİNİ: BAĞIŞIKLIK VE DOKU SAĞLIĞINDA KRİZ
C vitamini eksikliği, tarihte iskorbüt hastalığıyla bilinse de, günümüzde de ciddi sonuçlar doğuruyor.
Londra’daki King’s College’dan Prof. Dr. Tim Spector, “C vitamini, kolajen üretimini destekler ve bağışıklığı güçlendirir. Eksikliği yaraların geç iyileşmesine ve enfeksiyonlara karşı savunmasızlığa neden olur” dedi.
Nutrition Reviews’un 2025 sayısında yer alan bir çalışma, C vitamini eksikliğinin diş eti kanamalarını %35 artırdığını ve soğuk algınlığı süresini uzattığını gösterdi.
DEMİR VE DİĞER EKSİKLİKLERİN ROLÜ
Vitamin eksiklikleri kadar demir gibi minerallerin eksikliği de hastalıkları tetikliyor.
ABD’li diyetisyen Joy Bauer, “Demir eksikliği, kansızlığa ve buna bağlı halsizliğe yol açar. Özellikle kadınlarda sık görülüyor” dedi.
Circulation dergisinin 2025 analizi, demir eksikliğinin kalp yetmezliği riskini %15 artırdığını bildirdi. Ayrıca, A vitamini eksikliği göz sağlığını tehdit ederken, E vitamini eksikliği cilt ve kas problemlerini körüklüyor.
UZMANLARDAN ÖNLEME ÖNERİLERİ
Vitamin eksikliğinin yol açtığı hastalıkları önlemek için uzmanlar dengeli beslenmeyi ve düzenli kontrolü öneriyor.
Dr. John Clarke, “Meyve, sebze, tam tahıllar ve protein kaynaklarıyla zengin bir diyet, eksiklikleri büyük ölçüde önler” dedi.
Ancak bazı durumlarda takviye gerekebiliyor. Gut dergisinin 2025 sayısında yayımlanan bir araştırma, D vitamini takviyesi alan bireylerde kemik kırığı riskinin %20 azaldığını gösterdi.
Prof. Dr. Tim Spector ise, “Kan testleriyle vitamin seviyelerinizi kontrol ettirin ve eksiklik varsa bir uzmana danışın” tavsiyesinde bulundu.
KÜÇÜK EKSİKLİK, BÜYÜK SORUNLAR
Vitamin eksikliği, dışarıdan basit bir sorun gibi görünse de, bilimsel veriler bunun ciddi hastalıkların habercisi olabileceğini kanıtlıyor.
Uzmanlar, bu sessiz tehdidin farkında olmanın ve erken önlem almanın hayati önem taşıdığını vurguladı.
Dr. Donald Hensrud şu sözleri söyledi:
“Vitaminler hayatınızdaki küçük detaylar gibi görünebilir, ama eksiklikleri büyük bedeller ödetir.”
